Webinars: april 2023

Webinars: april 2023

-

In week 16 verzorgen wij een aantal Webinars met een specifieke kijk op het welbevinden van leerlingen. Tijdens deze Webinars behandelen we een aantal thema’s waar jij als IB’er of leerkracht wellicht tegenaan loopt in je klas of op je school.

• In het Webinar ‘De overgang van groep 8 naar het voortgezet onderwijs’ lopen we een aantal punten langs en geven we suggesties hoe de komende maanden gebruikt kunnen worden om de achtste-groepers met een goed gevulde rugzak straks uit te zwaaien.

 

• In groep 1 en 2 wordt de basis gelegd van de voorwaarden die vanaf groep 3 steeds belangrijker worden. In het Webinar ‘De overgang van groep 2 naar groep 3’ geven we aandacht aan het steuntje in de rug die je leerlingen kunt geven tijdens het rijpingsproces.

 

• In het Webinar ‘Pesten in de klas en de gevolgen daarvan’ zoomen we, tijdens de landelijke dag tegen het pesten, in op het belang van een veilig klimaat in de klas. Een onveilig klimaat is immers een vruchtbare bodem voor pestgedrag.

 

De Webinars worden verzorgd door Ingrid Bunnik, Oprichter van Intraverte en Programma Ontwikkelaar van de Intraverte Academie. Dankzij haar jarenlange praktijkervaring in het onderwijs en de gezondheidszorg biedt Ingrid interessante voorbeelden en concrete casussen.

Praktische informatie
• Datum: maandag 17 april, dinsdag 18 april en woensdag 19 april
• Tijd: 16:00 – 16:30.
• Deelname aan het Webinar is gratis.

 

Wil je meer informatie over alle drie de Webinars, en wil je deelnemen aan één of meer? 

 

Meer informatie lezen en jezelf aanmelden kan via: https://www.intraverteacademie.nl/webinars-april-2023/

Diversiteit van leerlingen: een last of een lust?

Diversiteit van leerlingen: een last of een lust?

-

Iedereen is anders en iedereen is uniek. Dit maakt dat er veel diversiteit is in de klas. De kleurrijke variaties kunnen op vele manieren zichtbaar worden. Om maar eens te beginnen vanuit een neuromotorische bril: Hoe heeft het brein zijn paden gebaand om te (over)leven?

Voor jou als leerkracht is de grote vraag hoe je met de diversiteit van leerlingen om gaat. Voor ieder kind geldt namelijk dat hij/ zij gehoord, gezien en erkend wil worden. De manier waarop een kind dit laat merken, is heel divers. Kinderen kunnen direct en indirect vragen om aandacht. De één vraagt er letterlijk om, terwijl de ander netjes wacht tot hij/ zij de kans krijgt.

 

A, B, C tot X, Y, Z

Ook de manier waarop kinderen leren, kent grote verschillen. Over het algemeen geldt dat spelenderwijs en ervaringsgericht leren het plezierigst wordt ervaren, en een duurzamer effect heeft. Daarbinnen zijn er grote verschillen in de voorkeur van het verkrijgen van informatie via de ogen, de oren of de tast. Er zijn breinen die van a-b-c routes houden en er zijn breinen die via de x-y-z as allerlei routes bewandelen om hun doel te bereiken. Vanuit prikkelgevoeligheid bestaan er dan ook nog de variaties van prikkelzoekers en prikkelmijders die met verschillende strategieën tot een gereguleerd prikkeldieet komen. Kortom: alleen neuromotorisch gezien zijn de verschillen al enorm en is er sprake van diversiteit van leerlingen.

Diversiteit pleasen

Is het dan echt onmogelijk om alle leerlingen op maat te bedienen? Dat lijkt als leerkracht voor een groep misschien wel zo, en dat is het ook, maar tegelijkertijd wordt het wel dagelijks door velen gedaan. Je bent namelijk echt niet de enige die zich voor de volle 100% inzet om de diversiteit van leerlingen te pleasen. Maar is het dan een last of een lust? Hoe zwaar het soms ook is, de verschillen zijn ook leuk en interessant, toch?!


Wat zijn de succesverhalen in jouw school en hoe komt iedere leerling in de klas tot zijn recht? Hoe ontstaat er binnen een groep dynamiek waarin iedereen groeiruimte heeft? Dat is iets waar het programma Kickstart zich voor in zet. Als je input nodig hebt om het proces van verschillen te herkennen en te erkennen, dan is het Kickstart programma misschien dus wel wat voor jou!

Ontwikkeling van kinderen stimuleren? Zo doe je dat!

Ontwikkeling van kinderen stimuleren? Zo doe je dat!

-

Thuis, op het schoolplein of tijdens de lunch met de andere leerkrachten. Er wordt altijd wel gepraat over de kinderen en hun ontwikkeling. Je wil namelijk niet alleen delen hoe de kinderen in jouw klas zich ontwikkelen, maar je wil ook weten hoe het met de kinderen in andere klassen gaat. Doordat iedereen steeds in gesprek is over de ontwikkeling van kinderen, kan er spraakverwarring over dit begrip ontstaan. Daarom staan we in deze blog hier kort bij stil.

Er zijn drie ontwikkelingsstadia: vroege kinderjaren, middelbare kinderjaren en adolescentie. De definities van deze fasen zijn georganiseerd rond de primaire ontwikkelingstaken in elke fase, hoewel de grenzen van deze fasen geen harde grenzen zijn. In deze drie ontwikkelingsstadia is er sprake van verschillende aandachtsgebieden. Denk aan:

 

• Persoonlijke, sociale en emotionele ontwikkeling.

• Communicatie, taal en geletterdheid.

• Wiskundige ontwikkeling.

• Kennis en begrip van de wereld.

• Lichamelijke ontwikkeling.

• Creatieve ontwikkeling.

 
Hoe kun je de ontwikkeling van kinderen stimuleren?

Het stimuleren van ontwikkeling kan uiteraard op vele manieren. Dit kan zowel op school als thuis, waarbij de ouders de verantwoordelijkheden moeten pakken. De kern is echter dat het stimuleren van nieuwe kennis, vaardigheden en aandachtsgebieden in brede zin een positief effect heeft op de ontwikkeling.

 

• Neem je kind mee op dagtochten.

• Lees en zing met je kind.

 

• Tel samen de trappen.

• Leer je kind een andere taal.

• Ga samen naar een museum, concert of een festival.

• Sport samen met je kind, of doe je kind op een sport. Zeker in teamverband stimuleert de afstemming met anderen.

• Speel spellen waarbij handen betrokken zijn. Activiteiten met handen zijn niet alleen leuk, maar helpen de kinderen ook om fysiek met elkaar om te gaan.

 

Het is in de eerste jaren verstandig om voortdurend nieuwe ervaringen aan te bieden. Zo komt het kind erachter dat er verschillende dingen bestaan en leert het kind zich te anticiperen op deze nieuwe dingen.

 
Inzetten van de Kidstool

Om op een simpele manier erachter te komen hoe een kind zich voelt, kun je de Kidstool inzetten. Door de Kidstool in te vullen en vervolgens samen de resultaten te bespreken, geef je aan dat je echt en oprecht geïnteresseerd bent. Wil je samen met het kind bekijken welke stappen je kunt nemen als een aandachtsgebied om een andere strategie of maatregelen vraagt? Dan kan de Kidstool je daarbij helpen. Ben je benieuwd hoe? Klik dan hier!

Creëer je dreamteam: Sterk team, sterke school

Creëer je dreamteam: Sterk team, sterke school

-

Een sterk team houdt je school fier overeind, ook als er veel zieken zijn of als er wéér een nieuwe coronapandemie uitbreekt. De start van het schooljaar is het uitgelezen moment om te zorgen voor een positieve groepsdynamiek. Wat moet je wel en wat vooral níét doen als je je dreamteam wil smeden?

Dat is het vraagstuk waar Koos Stienstra, Directeur Intraverte Academie, antwoord op geeft in het blad Kader. Kader behoort tot de beste en meest gelezen maandbladen voor het schoolmanagement in Nederland. Kader besteedt zowel aandacht aan de activiteiten van de AVS, als aan de belangrijkste ontwikkelingen in het onderwijsbeleid en op het vakgebied van de schoolleider.

 

Aan het woord

Koos Stienstra is mededirecteur van Intraverte en ontwikkelde voor AVS Academie de Leergang Positief Onderwijs voor schoolleiders. “Als je niet hetzelfde doel hebt, kan het flink misgaan. Doe nooit de aanname dat een groep leraren allemaal dezelfde verwachtingen deelt.” Iedereen weet toch wel wat het doel is van het onderwijs en de school? “Helaas niet,” zegt Stienstra. “Missie en visie zijn vaak holle containerbegrippen. Er vloeien geen afspraken uit voort. Ik zie regelmatig teams waar iedereen ontzettend druk is, waar de leraren allemaal een andere kant op werken. Ze frustreren elkaar. Je kunt als team bijvoorbeeld het doel delen om een goede eindviering te houden met groep acht. Heb je dat doel niet? Dan wordt het een privé-project van een paar collega’s. Ze ervaren geen support, al hun energie lekt erin weg en andere leraren zijn gefrustreerd, omdat ze vinden dat die anderen hun prioriteiten niet op orde hebben.” 

Het is een kwestie van herijken, elk school- jaar weer, aldus Stienstra. “Hoe zien we de ontwikkeling van een kind? Waar willen we het kind met het onderwijs op voor- bereiden? En hoe gaan we dat doen als team? Waarom doen we wat we doen? Als je overeenstemming hebt over die vragen, heb je automatisch een sterker team, omdat er per direct minder frustraties zijn.”

 

Lees verder

Koos Stienstra vervolgt zijn verhaal in het stuk ‘Creëer je dreamteam’. Ben je benieuwd? Klik dan hier.

 

Dit artikel verscheen in KADER 10 2022, hét vakblad voor leidinggevenden in het funderend onderwijs van de Algemene Vereniging Schoolleiders (AVS) – avs.nl

Sensomotorische ontwikkeling in een digitaal tijdperk

Sensomotorische ontwikkeling in een digitaal tijdperk

-

Al voor een ruime tijd leven we in de ‘Screen Age’. Een tijdperk waarin het gebruik van computers, tablets en smartphones is toegenomen. Vandaag de dag vullen veel speelmomenten, pauzemomenten, verveelmomenten en sociale activiteiten zich met screen activiteiten. Dit gaat ten koste van het fysieke bewegen en het buitenspelen met andere kinderen. Het gevolg is dat de sensomotorische ontwikkeling achterblijft. Kinderen raken sneller overprikkeld, slapen slechter, hebben meer overgewicht en krijgen last van andere maatschappelijke trends. Na verschillende lockdowns is dit effect onder een vergrootglas terecht gekomen en zijn de gevolgen versterkt.

Gevolgen in de praktijk

We zien steeds vaker 7- en 8-jarigen met het ontwikkelingsniveau van een kleuter; een groot lichaam dat onhandig beweegt en primair gericht op zichzelf reageert. Dit levert problemen op die sommige kinderen het liefst omzeilen. Ze trekken zich terug en bewegen nog minder, of ze raken verwikkeld in conflicten, storen elkaar, wijzen naar elkaar en zoeken ontlading van de opgebouwde spanning en emotie die ze (nog) niet kunnen hanteren. Intussen gaat de leerstof in de klas gewoon door, waardoor er een ‘achterstand’ in te lopen is. Dit terwijl de eisen vaak al hoog waren en niet passend bij het ontwikkelingsniveau van veel kinderen. Het gevolg: stress en frustratie bij zowel kinderen, als ouders, als leerkrachten.

 

Sociaal-emotionele ontwikkeling in de Screen Age

Naast bewegen en lichamelijk welzijn bestaat ook de sociaal-emotionele kant. Vaardigheden zoals op je beurt wachten, overleggen, conflicten oplossen, incasseren dat een ander iets sneller kan of elkaar helpen zijn in veel mindere mate geoefend. Dit levert negatieve ervaringen op. Vaak leiden deze negatieve ervaringen tot minder zelfvertrouwen, verdriet, boosheid en/ of angst.

Het negatieve zelfbeeld, wat steeds vaker wordt ontwikkeld, wordt versterkt door social media waar foto’s en video’s met successen de overhand hebben. Kinderen die moeite hebben met sociaal-emotionele vaardigheden lijden hieronder. Ze weten vaak niet meer wat ze kunnen doen om te voldoen aan alle eisen.

 

Bewegen is gezond

Gelukkig hebben veel kinderen enorme veerkracht en is een stuk van de oplossing binnen handbereik; bewegen. Beweging is de basis van een goede sensomotorische ontwikkeling dat een kind hoort te hebben. Het liefst buiten en met elkaar! Deze eenvoudige stap kun je al met een klein beetje inspanning en eenvoudige middelen nemen. Intraverte Boost kan kinderen hierbij ondersteunen met een kort programma dat een impuls geeft aan het bewegen in de klas en op het schoolplein.

 

Wil je meer informatie over het programma ‘Beweging is de basis!’? Neem dan eens een kijkje op de website van Intraverte Boost.

Straf de pester met pesten?

Straf de pester met pesten?

-

Pesten heeft een schrijnende impact op het leven van kinderen. Dat blijkt uit het rapport van de Kinderombudsvrouw, Margrite Kalverboer, dat op dinsdag 14 juni 2022 uitkwam. Sinds 1 april 2011 is de Kinderombudsman hét adres in Nederland voor kinderrechten. De Ombudsman, of vrouw in dit geval, bevordert dat de rechten van kinderen in Nederland worden nageleefd door wetgevers, beleidsmakers en uitvoerende professionals.

Het rapport van de Ombudsvrouw heeft in beeld gebracht waar kinderen zoal mee gepest worden en wat het pesten met hen doet. De kinderen zelf praten over hun ervaringen met pesten en het gebrek aan hulp. De aanbevelingen die kinderen geven om het pesten te stoppen, zijn om gehoord te worden wanneer ze gepest worden en om de pester te straffen.

 
Preventie in plaats van straffen

Een kinderbrein denkt natuurlijk net even wat anders dan een volwassenbrein; “als iets niet mag en je doet het toch, dan krijg je straf”. Maar als we bovenstaande aanbevelingen door vertalen, vragen de kinderen om een omgeving waarin ze veilig gehoord worden en waarin ze zichzelf kunnen zijn. Wanneer deze omgeving ontbreekt, heeft dit grote gevolgen voor de sociaal-emotionele ontwikkeling van het kind. Hierdoor is het niet de insteek om de pester te straffen, maar juist om ervoor te zorgen dat het pesten niet of minder gebeurt.

 

Het is daarom belangrijk om te zorgen voor een omgeving waarin eigenwaarde, onderlinge verbinding, respect voor de verschillen, weerbaarheid, draagkracht, zelfregulatie binnen de groep centraal staan. Binnen deze omgeving wordt zelfvertrouwen en initiatief gestimuleerd, wat een positieve invloed heeft op het welbevinden en de ontwikkeling van kinderen.

Een kind heeft veilige groei- en ontdekruimte nodig om te kunnen bloeien. In ons werk bij Intraverte geven we daarom ook aandacht aan pesterijen. Het is daarbij niet de insteek om de pester te straffen, maar juist om ervoor te zorgen dat het pesten niet of minder gebeurt. We gaan opbouwen in plaats van afstraffen!

 

Intraverte Boost, een initiatief van Intraverte Academie, biedt verschillende trainingen en programma’s om het klasklimaat te verbeteren en het welbevinden van kinderen te vergroten. Een goed voorbeeld is het programma Kickstart, waarbij je het groepsproces verrijkt. De groep krijgt namelijk een boost in de gezamenlijke draagkracht om uitdagingen aan te gaan en plezier te hebben met elkaar.

Kidstool gaat wereldwijd!

Kidstool gaat wereldwijd!

-

Op 20 mei 2022 stond Koos Stienstra, initiatiefnemer van Intraverte Academie, op de conferentie van European School Heads Association (ESHA) in Cyprus. Hier presenteerde hij de Kidstool; de tool om het welbevinden van kinderen in kaart te brengen.

Koos is zeer geraakt door het feit dat hij deel mocht nemen aan de conferentie van de ESHA. “Ik ben enorm trots dat we onze ideeën, kennis en perspectieven over positief onderwijs hebben kunnen delen aan andere landen in Europa.

 

30 minuten gaan snel voorbij als je wil vertellen over:

 

• het belang van welbevinden voor de ontwikkeling van het kind.

• het aansluiten bij de ontwikkeling van het kind.

• de pijn die we dagelijks ervaren over de enorme toename van kinderen die net niet kunnen aanhaken, en hoe onnodig dat is.

• het inzetten van de Kidstool.

 

We kregen een overweldigend respons en vele verzoeken om de Kidstool te laten vertalen. Ik wil iedereen bedanken voor de vragen, feedback en interesse om meer te weten te komen over het in praktijk brengen van onze waarden.”

Het stimuleren van sociaal-emotionele ontwikkeling

Het stimuleren van sociaal-emotionele ontwikkeling

-

Voortdurend wordt er gesproken over sociaal-emotionele ontwikkeling. Nu blijkt het dat er vaak spraakverwarring is over dit begrip. Want wat is sociaal-emotionele ontwikkeling nu precies? En hoe kun je sociaal-emotionele ontwikkeling stimuleren? Dat zijn vragen waar Koos Stienstra, één van de initiatiefnemers van Intraverte en Intraverte Academie, in deze blog antwoord op zal geven.

Wat is sociaal emotionele-ontwikkeling?

“Het begrip sociaal-emotionele ontwikkeling gaat om de ontwikkeling van het gevoelsleven en de persoonlijkheid van het kind. Kort samengevat is sociaal-emotionele ontwikkeling omgaan met jezelf en de ander. Enerzijds is dit inzicht in jezelf en de ander, anderzijds is dit omgaan met je eigen gevoelens en die van een ander. Intraverte helpt hierbij om kinderen niet alleen het vertrouwen te geven, maar ook empathie, mededogen en een gevoel van goed & kwaad te ontwikkelen. Uiteindelijk zal dit tot sociaal en emotioneel welbevinden leiden.”

 
Wanneer begint de sociaal-emotionele ontwikkeling van een kind?

“Vanaf de geboorte leren baby’s al wie ze zijn door hoe ze worden behandeld. Liefdevolle relaties geven jonge kinderen een gevoel van comfort, veiligheid en vertrouwen. Zo leren jonge kinderen hoe ze vriendschappen kunnen sluiten, emoties kunnen communiceren en met uitdagingen kunnen omgaan.”

 
Zijn er maatstaven ten aanzien van sociaal-emotionele ontwikkeling?

“In de ontwikkeling van kinderen zijn er drie kritieke stadia van sociaal-emotionele ontwikkeling. Dat zijn: emoties opmerken, emoties uiten en emoties beheren.

 

Emoties opmerken: vanaf de geboorte tot en met 1 jaar

Er zijn veel verschillende theorieën over hoe emoties zich ontwikkelen en functioneren. Sommigen denken dat we worden geboren met slechts drie emoties, namelijk geluk, woede en angst. Anderen geloven dat baby’s vanaf de geboorte een veel groter bereik kunnen voelen.

 

Hoe kun je groei in deze fase bevorderen?

• Creëer een veilige, consistente omgeving. Vanuit hier kunnen kinderen zich zelfverzekerd genoeg gaan voelen om zichzelf te verkennen te uiten. Zodra kinderen weten dat je er voor hen zult zijn, zullen ze eerder risico’s nemen die nodig zijn voor de ontwikkeling.

• Moedig het vermogen om zelf rustig te worden aan.

• Laat je eigen emoties zien.

 

Emoties uiten: vanaf 2 tot en met 3 jaar

Naarmate kinderen meer onafhankelijk worden en een woordenschat ontwikkelen, zullen ze experimenteren met het uiten van emoties op nieuwe manieren. Een deel ervan zal creatief zijn, zoals het tekenen van een gelukkig gezinnetje. Maar het kan ook een driftbui in de supermarkt zijn, omdat het geen kind geen snoep mag. Dit kan een zeer moeilijke fase zijn. Dit komt doordat kinderen complexe emoties ervaren, maar nog geen gezonde versus ongezonde expressie hebben ontdekt.

 

Hoe kun je groei in deze fase bevorderen?

• Blijf kalm als de kinderen dat niet zijn.

• Geef ze taal om te benoemen en uit te leggen.

• Zorg voor positieve bekrachtiging.

Emoties beheren: vanaf 3 tot en met 5 jaar

In dit stadium zijn kinderen klaar om naar de kleuterschool te gaan. Een nieuwe sociale omgeving en meer zelfstandigheid biedt een grote kans om te groeien als kind. Het brengt echter ook een aantal nieuwe uitdagingen met zich mee. Delen, luisteren en samen spelen kan wrijving tussen kinderen veroorzaken. En aangezien de kinderen niet altijd meer op hun ouders kunnen vertrouwen, moeten ze nieuwe coping vaardigheden ontwikkelen om het zich alleen te redden.

 

Hoe kun je groei in deze fase bevorderen?

• Net zoals baby’s op hun vingers zuigen of hun dekens vastgrijpen, gebruiken kleuters tastbare manieren om met hun immateriële emoties om te gaan. Geef de kinderen daarom strategieën. Bijvoorbeeld kleuren, diep ademhalen of het naar een rustige plek gaan.

• Als je te veel van een kind verwacht, zal je uiteindelijk teleurgesteld en gefrustreerd raken. Een kind kan hierdoor angst en schaamte associëren met hun emoties, iets dat hun toekomstige ontwikkeling kan schaden. Als je te weinig verwacht, kan een kind ongezond gedrag aanleren in plaats van het ontwikkelen van effectieve vaardigheden. Zorg daarom voor een goede balans en heb realistische verwachtingen.

• Om een kind te laten weten dat een emotie beheersbaar is, moet het eerst weten dat het normaal is. Als kinderen het gevoel hebben dat ze de enige zijn die frustratie ervaren, is de kans groter dat ze geloven dat ze er hulpeloos tegenover staan. Zeg dingen als “ik zou net als jij ook gefrustreerd zijn”. Valideren, valideren en nog eens valideren.

• Zelfs volwassenen worstelen vaak met het opmerken, uiten en beheersen van hun emoties. Het proces van sociaal-emotionele ontwikkeling is geen rechte lijn. Geef aandacht aan de manier waarop je adem stokt, je maag draait en waar je hart sneller van gaat kloppen. En help daarmee kinderen de tools te vinden die ze nodig hebben om te gedijen.”

 
Kun je sociaal-emotionele ontwikkeling stimuleren?

“Je zou kunnen denken dat voorschoolse educatie alleen bedoeld is om kinderen vertrouwd te maken met de academische basis; vormen, kleuren en tellen. In werkelijkheid spelen opvoeders van jonge kinderen zeer zeker een belangrijke rol om deze kinderen te helpen om zich emotioneel meer te ontwikkelen.

 

Bij Intraverte Academie hebben we een tool ontwikkeld, waarbij je in beeld kan brengen hoe het is gesteld met het algehele welbevinden van kinderen. De Kidstool! Door de Kidstool samen met het kind in te vullen en te bespreken, geef je aan dat je oprecht geïnteresseerd bent. Je geeft aan dat je samen wil bekijken welke stappen je kunt nemen wanneer een aandachtsgebied om een andere strategie of andere maatregelen vraagt.”

 

Ben je benieuwd naar de Kidstool? Snuffel dan eens rond op onze website!