Samen spelen: het voorkomen van conflicten

Samen spelen: het voorkomen van conflicten

-

Leerlingen zien we graag samen spelen en plezier maken. Maar soms gaat het samen spelen niet helemaal goed. Er kan een conflict of zelfs ruzie ontstaan. We merken de laatste tijd dat we bij de Intraverte Academie vaak vragen krijgen over conflicten en ruzies in de klas. Daarnaast zijn er ook vragen over verstoringen in de groepsdynamiek, waarbij er dieperliggende conflicten zijn die de sfeer bepalen. Hoe komt dit en hoe kun je de conflicten voorkomen, zodat het samen spelen leuk blijft?

Als kind kan het onveilig voelen om in een groep je mening te geven. Kinderen geven aan dat ze raar gevonden worden en dat ze worden uitgelachen als ze hun ideeën in de groep delen. Een “het maakt niet uit wat ik vind, want er wordt toch niet naar mij geluisterd” komt dan ook vaak aan bod. Als kinderen hun mening niet durven te uiten, hun grens niet aangeven en niet durven uit te spreken wat ze voelen, dan liggen misverstanden in de communicatie op de loer. Kinderen vertrouwen elkaar niet meer en vullen het gedrag van een ander negatief in. Hierdoor wordt het samen spelen er niet leuker op.

 

Helaas, een miscommunicatie

Als kinderen over hun gedachten, gevoel en het gedrag in gesprek gaan, dan blijkt het vaak dat ze elkaar gewoon niet goed begrepen hebben. Een miscommunicatie. Het begrijpen van elkaars gevoelens en emoties kunnen kinderen al op jonge leeftijd leren. De vraag “als je naar de ander kijkt, ziet hij er dan boos of verdrietig uit?” snappen jonge kinderen meestal prima. Je komt erachter wat er aan de hand is door het simpelweg even aan de ander te vragen.

 

Samen spelen is contact maken met elkaar

Contact maken met de ander en dit contact tijdens het samen spelen behouden, is niet altijd makkelijk. Er zijn allerlei redenen waarom kinderen niet meer aan de ander denken,

maar vooral aan zichzelf. Dat kan bijvoorbeeld enthousiasme zijn, of de lust om te winnen. Bezig zijn om het zelf goed te doen, of juist angst hebben om iets niet goed te doen. Zelf gezien willen worden, of zich gehoord willen voelen. Het zijn allerlei gewone dagelijkse behoeften die hun plek hebben in het samen spelen.

 

In onze trajecten, die gericht zijn op groepsdynamiek, is ‘gewoon’ samen spelen in de pauze, zonder dat de leerkracht scheidsrechter hoeft te zijn, dan ook een indicator of de interventie succesvol is. 

 

Meer weten?

Heb je vragen over de leerlingen in jouw klas en het samen spelen? Neem dan contact met ons op. Je kunt bellen naar 0578 – 215 040 of stuur een email naar info@intraverteacademie.nl.

 

Wil je meer informatie over een goed en veilig klimaat in de klas? Bekijk dan eens het programma ‘Klas(s) en Klimaat’.

Weerbaarheid in de klas: de bouwstenen

Weerbaarheid in de klas: de bouwstenen

-

Als leerkracht herken je het vast wel; je wil dat de kinderen in je klas leren om voor hun eigen wensen, grenzen en behoeften op te komen, en dat zij rekening houden met de wensen en grenzen van anderen. Fun fact: dat leren ze ook! Kinderen zijn op school constant bezig om hun sociale vaardigheden te oefenen. Weerbaarheid in de klas lijkt altijd een bijzonder begrip, maar het is eigenlijk heel gewoon.

In een weerbare klas …

– zijn wensen, grenzen en behoeften bespreekbaar voor het individu en voor het geheel (dus ook voor klasgenoten en de leerkracht).

– is er veerkracht en wordt er stilgestaan bij onrecht en ongenoegen.

– wordt er geput uit de krachten van de kinderen en de leerkracht.

– worden er afspraken gemaakt en door de klas nageleefd, en waar nodig word je aan de afspraken herinnert.

 

In een gezond en veilig klimaat in de klas zal dit van nature gebeuren. Want als we er allemaal met onze unieke verschijning mogen zijn, dan is er oprechte aandacht voor ieders grenzen, wensen en behoeften. De verschillen verrijken de groep en het groepssysteem zal zoeken naar een dynamisch evenwicht.

 

Het ideale plaatje

Oké, natuurlijk is dit ideale plaatje niet altijd de realiteit. Er zijn een tal van factoren die de weerbaarheid in de klas onderdrukken. Denk maar aan de druk die op het onderwijs ligt, de

bewegingsarmoede met alle gevolgen van dien, of de onzekerheid van de tijd waarin we leven. Toch is het belang van weerbaarheid in de klas groot. De klas is de maatschappij in het klein en in de klas wordt de maatschappij van de toekomst gebouwd.

 

De bouwstenen die nodig zijn om de maatschappij van de toekomst te bouwen, kennen we allemaal: contact met elkaar maken en houden, grenzen kunnen bespreken en respecteren, elkaar en jezelf vertrouwen, emoties herkennen en reguleren, elkaars kwaliteiten inzien en benutten, samen werken, en conflicten oplossen. De uitdaging is om met deze bouwstenen te bouwen aan een weerbare houding. Steeds met kleine stapjes. Dit betekent ervaring opdoen, leren door te proberen en samen zien dat het zin heeft.

 

Het ideale plaatje kan door veel spelen en bewegen realiteit worden. De Intraverte Academie heeft een aantal programma’s ontwikkeld waarin de bouwstenen op een ervaringsgerichte wijze aan bod komen. Wil je meer weten over de programma’s? Neem dan contact met ons op.

Diversiteit van leerlingen: een last of een lust?

Diversiteit van leerlingen: een last of een lust?

-

Iedereen is anders en iedereen is uniek. Dit maakt dat er veel diversiteit is in de klas. De kleurrijke variaties kunnen op vele manieren zichtbaar worden. Om maar eens te beginnen vanuit een neuromotorische bril: Hoe heeft het brein zijn paden gebaand om te (over)leven?

Voor jou als leerkracht is de grote vraag hoe je met de diversiteit van leerlingen om gaat. Voor ieder kind geldt namelijk dat hij/ zij gehoord, gezien en erkend wil worden. De manier waarop een kind dit laat merken, is heel divers. Kinderen kunnen direct en indirect vragen om aandacht. De één vraagt er letterlijk om, terwijl de ander netjes wacht tot hij/ zij de kans krijgt.

 

A, B, C tot X, Y, Z

Ook de manier waarop kinderen leren, kent grote verschillen. Over het algemeen geldt dat spelenderwijs en ervaringsgericht leren het plezierigst wordt ervaren, en een duurzamer effect heeft. Daarbinnen zijn er grote verschillen in de voorkeur van het verkrijgen van informatie via de ogen, de oren of de tast. Er zijn breinen die van a-b-c routes houden en er zijn breinen die via de x-y-z as allerlei routes bewandelen om hun doel te bereiken. Vanuit prikkelgevoeligheid bestaan er dan ook nog de variaties van prikkelzoekers en prikkelmijders die met verschillende strategieën tot een gereguleerd prikkeldieet komen. Kortom: alleen neuromotorisch gezien zijn de verschillen al enorm en is er sprake van diversiteit van leerlingen.

Diversiteit pleasen

Is het dan echt onmogelijk om alle leerlingen op maat te bedienen? Dat lijkt als leerkracht voor een groep misschien wel zo, en dat is het ook, maar tegelijkertijd wordt het wel dagelijks door velen gedaan. Je bent namelijk echt niet de enige die zich voor de volle 100% inzet om de diversiteit van leerlingen te pleasen. Maar is het dan een last of een lust? Hoe zwaar het soms ook is, de verschillen zijn ook leuk en interessant, toch?!


Wat zijn de succesverhalen in jouw school en hoe komt iedere leerling in de klas tot zijn recht? Hoe ontstaat er binnen een groep dynamiek waarin iedereen groeiruimte heeft? Dat is iets waar het programma Kickstart zich voor in zet. Als je input nodig hebt om het proces van verschillen te herkennen en te erkennen, dan is het Kickstart programma misschien dus wel wat voor jou!

Creëer je dreamteam: Sterk team, sterke school

Creëer je dreamteam: Sterk team, sterke school

-

Een sterk team houdt je school fier overeind, ook als er veel zieken zijn of als er wéér een nieuwe coronapandemie uitbreekt. De start van het schooljaar is het uitgelezen moment om te zorgen voor een positieve groepsdynamiek. Wat moet je wel en wat vooral níét doen als je je dreamteam wil smeden?

Dat is het vraagstuk waar Koos Stienstra, Directeur Intraverte Academie, antwoord op geeft in het blad Kader. Kader behoort tot de beste en meest gelezen maandbladen voor het schoolmanagement in Nederland. Kader besteedt zowel aandacht aan de activiteiten van de AVS, als aan de belangrijkste ontwikkelingen in het onderwijsbeleid en op het vakgebied van de schoolleider.

 

Aan het woord

Koos Stienstra is mededirecteur van Intraverte en ontwikkelde voor AVS Academie de Leergang Positief Onderwijs voor schoolleiders. “Als je niet hetzelfde doel hebt, kan het flink misgaan. Doe nooit de aanname dat een groep leraren allemaal dezelfde verwachtingen deelt.” Iedereen weet toch wel wat het doel is van het onderwijs en de school? “Helaas niet,” zegt Stienstra. “Missie en visie zijn vaak holle containerbegrippen. Er vloeien geen afspraken uit voort. Ik zie regelmatig teams waar iedereen ontzettend druk is, waar de leraren allemaal een andere kant op werken. Ze frustreren elkaar. Je kunt als team bijvoorbeeld het doel delen om een goede eindviering te houden met groep acht. Heb je dat doel niet? Dan wordt het een privé-project van een paar collega’s. Ze ervaren geen support, al hun energie lekt erin weg en andere leraren zijn gefrustreerd, omdat ze vinden dat die anderen hun prioriteiten niet op orde hebben.” 

Het is een kwestie van herijken, elk school- jaar weer, aldus Stienstra. “Hoe zien we de ontwikkeling van een kind? Waar willen we het kind met het onderwijs op voor- bereiden? En hoe gaan we dat doen als team? Waarom doen we wat we doen? Als je overeenstemming hebt over die vragen, heb je automatisch een sterker team, omdat er per direct minder frustraties zijn.”

 

Lees verder

Koos Stienstra vervolgt zijn verhaal in het stuk ‘Creëer je dreamteam’. Ben je benieuwd? Klik dan hier.

 

Dit artikel verscheen in KADER 10 2022, hét vakblad voor leidinggevenden in het funderend onderwijs van de Algemene Vereniging Schoolleiders (AVS) – avs.nl